با اجرای طرح «کیسه‌های پلاستیکی پولی»، از تولید ۲.۶ میلیون تُن زباله جلوگیری شد

وزارت محیط زیست، شهرسازی و تغییرات اقلیمی ترکیه اعلام کرد که از زمان آغاز اجرای طرح دریافت وجه برای کیسه‌های پلاستیکی در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۱۹ تاکنون، از تولید ۲.۶ میلیون تُن زباله پلاستیکی جلوگیری شده و حدود ۲۰ میلیارد لیر صرفه‌جویی اقتصادی حاصل شده است.

بر اساس داده‌های مندرج در برنامه سالانه ریاست‌جمهوری برای سال ۲۰۲۶، این موفقیت در چارچوب پروژه ملی «صفر زباله» (Sıfır Atık Projesi) به دست آمده است. از ژوئن ۲۰۱۷ تا سپتامبر ۲۰۲۵، سیستم مدیریت صفر زباله در بیش از ۲۰۵ هزار ساختمان و مجموعه شهری پیاده‌سازی شده و حدود ۲۵ میلیون نفر آموزش‌های لازم در این زمینه را دریافت کرده‌اند.

در راستای اجرای این پروژه، وزارتخانه تاکنون ۱۱ راهنمای تخصصی برای بهبود و گسترش سیستم طراحی کرده و با تهیه برنامه‌های مدیریت استانی در ۸۱ شهر ترکیه، اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت زیست‌محیطی را تعیین کرده است. همچنین طبق بخش‌نامه ریاست‌جمهوری شماره ۲۰۲۴/۴، اجرای سیستم صفر زباله برای تمامی ساختمان‌ها و نهادهای محلی اجباری شده است.

وزارتخانه با نظارت دقیق بر عملکرد شهرداری‌ها و سازمان‌های محلی، از اجرای صحیح قوانین زیست‌محیطی اطمینان حاصل کرده و در موارد لازم حمایت‌های فنی و اجرایی برای رفع نواقص ارائه داده است.

بازیافت ۷۴.۵ میلیون تُن زباله قابل‌استفاده

از آغاز پروژه در سال ۲۰۱۷ تا پایان ۲۰۲۴، بیش از ۷۴.۵ میلیون تُن زباله قابل بازیافت به چرخه اقتصاد بازگردانده شده است. این مقدار شامل ۳۲.۵ میلیون تُن کاغذ و مقوا، ۹.۱ میلیون تُن پلاستیک، ۳.۱ میلیون تُن شیشه، ۶.۴ میلیون تُن فلز و ۲۳.۴ میلیون تُن زباله آلی و دیگر مواد بازیافتی می‌شود.

نرخ بازیافت که در زمان آغاز پروژه تنها ۱۳ درصد بود، طبق برنامه قرار است تا سال ۲۰۳۵ به ۶۰ درصد و تا سال ۲۰۵۳ به ۷۰ درصد افزایش یابد.

نتایج اجرای طرح کیسه‌های پولی

در بازه‌ی ژانویه ۲۰۱۹ تا ژوئن ۲۰۲۵، با اجرای طرح پرداخت هزینه برای کیسه‌های پلاستیکی، از تولید حدود ۲.۶ میلیون تُن زباله پلاستیکی جلوگیری شد. این اقدام علاوه بر کاهش مصرف مواد اولیه پلاستیکی، باعث صرفه‌جویی ۲۰ میلیارد لیره و جلوگیری از انتشار بیش از ۱۲۱ هزار تُن گازهای گلخانه‌ای شده است.

اقدامات تکمیلی در حوزه پسماند

وزارتخانه همچنین برنامه‌هایی برای مدیریت پسماندهای ویژه شامل روغن‌های مستعمل، باتری‌ها، لاستیک‌های فرسوده، زباله‌های الکترونیکی، نخاله‌های ساختمانی و خودروهای خارج از رده اجرا می‌کند.

از سوی دیگر، سیستم بازگشت سپرده‌ای (Depozito İade Sistemi) برای بطری‌های شیشه‌ای، پلاستیکی و آلومینیومی نوشیدنی‌ها در حال آماده‌سازی است و طبق برنامه، از سال آینده به مرحله اجرا خواهد رسید.